Artur Górski w swojej najnowszej książce przybliża czytelnikom PMC (Private Military Companies), o których raczej niewiele wiadomo. O jak wielu aspektach takiej formacji nie wiedzieliśmy?

W 487. dzień inwazji na Ukrainę, Rosja znalazła się przez chwilę na krawędzi wojny domowej. Przywódca grupy Wagnera, Jewgienij Prigożyn, poinformował o rozpoczęciu „marszu na Moskwę”. Cały świat był zszokowany, ale i nad wyraz zaciekawiony, gdy wcześniej wspomniana grupa dość szybko zajmowała kolejne miejsca, zbliżając się do stolicy, w której przebywał Władimir Putin. 

Ostatecznie Prigożyn nie zajął Moskwy, a jego działania ukazały słabość Rosji na arenie międzynarodowej. Przywódca grupy Wagnera zginął* 23 sierpnia 2023 roku podczas katastrofy samolotu. Analiza materiału genetycznego potwierdziły jego obecność na pokładzie. 

Skąd wiemy, że Prigożyn naprawdę nie żyje, skoro ciał ofiar nie da się zidentyfikować? Owszem, przeprowadzono badania DNA, które potwierdziły jego śmierć, ale czy możemy mieć pewność, że Komitet Śledczy Federacji Rosyjskiej, który wydał stosowne oświadczenie w tej sprawie, nie rozmija się z prawdą? 

– fragment z książki

Największą uwagę przykuwa tytuł. Gdyby nie on, pewnie bym po nią nie sięgnął – nigdy nie interesowały mnie jakoś szczególnie formacje militarne. Ta pozycja to jednak coś więcej niż opis grupy Wagnera. 

Artur Górski skupia się, co prawda na prywatnej rosyjskiej armii, ale nie jest to jedyny wątek. Pisarz wnikliwie analizuje struktury, metody działania i wpływy PMC na międzynarodową politykę. Tacy najemnicy w większości nie ponoszą odpowiedzialności za swoje działania, łamanie praw człowieka czy nawet za destabilizację sytuacji politycznej w danym kraju, jak to miało miejsce, chociażby w tych afrykańskich.

Autor oprócz przedstawiania faktów dotyczących prywatnych armii, analizuje przyczyny i skutki ich istnienia oraz jakie zagrożenia takie instytucje mogą nieść dla świata. Uważam, że Górski podjął się trudnego tematu, ale dał sobie radę. Opisał go w sposób przystępny i zrozumiały. Każdy, niezależnie od tego, czy orientuje się na mniej lub bardziej w temacie PMC, może po tę książkę sięgnąć. 

Grupa Wagnera i inne prywatne armie świata to nie jest szybka lektura, o której będzie łatwo zapomnieć. To niezwykle ważna i aktualna książka dla każdego, kto chciałby poszerzyć swoją wiedzę o prywatnych armiach – nie tylko tej Wagnera. 

Dziękuje Wydawnictwu Filia za egzemplarz do recenzji.